Chó Phú Quốc trong lịch sử Việt Nam
Trong lịch sử Việt Nam, chó Phú Quốc đã được ghi nhận từ khoảng 400 năm trước như một giống chó săn và cũng đã từng được nhiều triều đại sử dụng làm quân khuyển. Vào thời Tây Sơn (1778 - 1802), chó Phú Quốc từng được sử dụng làm quân khuyển nhưng sau đó đã được thay thế bởi chó Ngao Tây Tạng. Tuy nhiên, Ngao vốn là giống chó xứ lạnh, lại quen sinh sống ở địa hình thảo nguyên và núi cao nên hoàn toàn không thích hợp với điều kiện khí hậu nóng ẩm và địa hình rừng nhiệt đới rậm rạp của Việt Nam. Có thể chính sự thay đổi này đã góp phần khiến quân Tây Sơn thất thế trước quân đội nhà Nguyễn trong giai đoạn chiến tranh Tây Sơn - Chúa Nguyễn (1787 - 1802).Quân đội nhà Nguyễn cũng sử dụng chó Phú Quốc làm quân khuyển và vua Gia Long (Nguyễn Ánh, vị vua đầu tiên của nhà Nguyễn, đã đánh bại quân Tây Sơn vào năm 1802) cũng có riêng cho mình 4 chú chó Phú Quốc gồm 2 đực và hai cái làm cận vệ. Bốn chú chó này luôn theo sát vua Gia Long không rời và đã hai lần cứu ông thoát khỏi sự truy đuổi của quân Tây Sơn. Sau khi lên ngôi, vua Gia Long phong cho bốn chú chó trung thành này danh hiệu: "Cứu khổn phò nguy Tá quốc huân thần Thần khuyển đại tướng quân", khi chúng chết, ông cũng cho an táng và lập miếu thờ để ghi nhớ công ơn của chúng.
Giá và các trại chó Phú Quốc uy tín
Chó Phú Quốc tại nước ngoài được đánh giá rất cao, lại quý hiếm nên giá cả rất đắt đỏ, chúng được rao bán ở mức giá từ 17 - 340 triệu đồng/một con. Tuy nhiên, ở Việt Nam giá chó Phú Quốc lại rất rẻ, mức giá trung bình cho chó con, tầm 2 tháng tuổi hiện nay trong khoảng từ 3 - 5 triệu đồng, cụ thể như sau:- Chó đen/trắng: 1,5 triệu đồng
- Chó màu vàng lửa: 3,5 - 4 triệu đồng
- Chó vện: 4 - 5 triệu đồng
- Chó không xoáy: 1 - 1,5 triệu đồng
Hiện nay phong trào nuôi chó Phú Quốc đang nở rộ, đây là một tin tốt cho việc khôi phục giống chó này. Tuy nhiên, cũng vì vậy mà có rất nhiều nơi bán chó không uy tín, bán chó không thuần chủng, chó Phú Quốc lai chó xoáy Thái với giá rẻ mọc lên. Để tránh bị lừa, bạn nên tìm hiểu về các trại chó kỹ trước khi mua hoặc nhờ người có kinh nghiệm giúp chọn chó. Sau đây xin giới thiệu danh sách những trại chó Phú Quốc uy tín hiện nay:
1. Trại chó Hợp Nguyễn:
- Địa chỉ: Quận 12 Thành phố Hồ Chí Minh
- Số điện thoại: 093 202 5775
- Kênh Youtube: https://www.youtube.com/user/VespaNguyen/videos
- Mức giá: Từ 3 triệu trở lên
2. Trại chó Hùng Quân:
- Địa chỉ: 53/525 Nguyễn Văn Nghi, phường 7 quận Gò VấpThành phố Hồ Chí Minh
- Số điện thoại: 0908 891 558
- Facebook: https://www.facebook.com/chophuquoc.hungquankennel.vn/
- Mức giá: từ 6 triệu đồng trở lên
- Địa chỉ: 1991 Lê Văn Lương, Nhà Bè, Thành phố Hồ Chí Minh
- Số điện thoại: 0904 877 603
- Facebook: https://www.facebook.com/tranhong.son.963
- Mức giá: từ 4 triệu đồng trở lên
- Địa chỉ: An Dương Vương, Tây Hồ, Hà Nội
- Số điện thoại: 0912 612 808
- Facebook: https://www.facebook.com/phugiakennel/
- Mức giá: từ 3,5 triệu đồng trở lên
- Địa chỉ: 9/379 Lương Thế Vinh, Mễ Trì, Nam Từ Liêm, Hà nội
- Số điện thoại: 01688 707 808
- Facebook: https://www.facebook.com/chophuquoctaihanoi/
- Mức giá: từ 4 triệu đồng trở lên
- Địa chỉ: Tổ 33, KP4, đường Thạnh Xuân 52 (TX52), phường Thạnh Xuân, quận 12Hóc Môn, Thành phố Hồ Chí Minh
- Số điện thoại: 098 371 31 59
- Facebook: https://www.facebook.com/chogiongphuquoc/
- Website: http://chophuquocvn.com/
- Mức giá: từ 2,5 triệu đồng trở lên
- Địa chỉ: 114B, đường TX, phường Thạnh Xuân, quận 12, Thành phố Hồ Chí Minh
- Số điện thoại: 090 203 1178
- Facebook: https://www.facebook.com/hoanghaquykhuyen1
- Mức giá: từ 1,5 triệu đồng trở lên
Nguồn gốc
Chó Phú Quốc là một giống chó rất quý, vì chúng được xếp vào giống chó nguyên thủy. Chó nguyên thủy là các giống chó sinh sống và phát triển từ lâu đời tại một khu vực địa lý nhất định, có cấu trúc di truyền khác biệt rất lớn với các giống chó hiện đại và cũng là tổ tiên của rất nhiều giống chó chúng ta quen thuộc ngày nay. Hiện chỉ có một số ít giống chó được xác nhận là giống nguyên thủy, điển hình là: Ngao Tây Tạng, Basenji, Afghan Hound, Akita, Chinese Shar Pei, Alaskan Malamute, American Eskimo...Chó Phú Quốc có nguồn gốc từ đảo Phú Quốc, Việt Nam. Các ghi chép lịch sử đã cho thấy chó Phú Quốc tồn tại từ hơn 400 năm trước. Chúng được người dân nuôi để canh gác và hỗ trợ săn bắn. Ngoài ra, chó Phú Quốc cũng từng được nhà Tây Sơn (1778 - 1802 ) và nhà Nguyễn (1804 - 1883, thời kì độc lập, trước khi bị Pháp đô hộ) sử dụng làm quân khuyển.
Chó Phú Quốc cũng là một trong 316 giống chó đầu tiên được bá tước Henri de Bylandt, một quý tộc người Hà Lan ghi nhận trong cuốn sách "Les races de chiens" (tạm dịch: "Các Giống Chó") xuất bản năm 1897. Đây là cuốn sách ghi nhận các tiêu chuẩn nhận dạng, tính cách, tập quán... của các giống chó rất nổi tiếng trên thế giới vẫn còn có giá trị cho đến ngày nay. Trong cuốn sách này, bá tước Henri de Bylandt đã giới thiệu chó Phú Quốc như một giống chó cực kì quý hiếm với các đặc tính nổi bật như "tinh khôn" và "nhanh nhẹn hơn hẳn nhiều giống chó săn khác".
Vào năm 1984, hai con chó Phú Quốc tên Chuối và Xoài đã được người Pháp đưa sang châu Âu và được chọn để tham gia triển lãm chó tại Bỉ. Trong triển lãm này, chúng đã đạt giải nhất và được định giá 25.000 franc Bỉ, một khoản tiền rất lớn vào thời đó.
Năm 1902, chó Phú Quốc được tạp chí "Animal life and word of natural" xếp vào một trong 300 giống chó quý giá nhất thế giới. Chúng cũng được nghiên cứu và xác nhận là tổ tiên của giống chó Dingo châu Úc bởi nhà động vật học Emile Oustalet.
Tuy chó Phú Quốc rất nổi tiếng và được đánh giá cao tại châu Âu nhưng do nhiều yếu tố như chiến tranh, tình hình kinh tế đất nước... nên tại Việt Nam chúng chỉ được xem là một giống chó bình thường và không được xem trọng. Từng có thời kì chó Phú Quốc vẫn bị các gia đình đem lên bàn nhậu đãi khách hay cho hoặc bán đi với giá rất rẻ mạt. Mãi đến khoảng 20 năm trở lại đây, chó Phú Quốc mới bắt đầu được biết đến như một giống chó quý và danh tiếng của chúng đang được gây dựng lại bởi những người có tâm huyết.
Năm 2011, hai chú chó Phú Quốc tên Đốm và Vện đã được VKA (Hiệp hội Những người nuôi chó giống Việt Nam) đưa sang Pháp dự FCI World dog show 2011, đây là cuộc thi chó đẹp thế giới do FCI (Hiệp hội chó giống quốc tế) tổ chức. Tại cuộc thi này, Đốm đã giành được danh hiệu CAC (chứng chỉ chó đẹp cấp quốc gia Pháp) và Vện đạt giải CACS (chứng chỉ chó đẹp cấp thế giới). Đây có thể xem là một thành công lớn và là bước đi đầu tiên trong hành trình tìm lại danh tiếng cho giống chó quý của Việt Nam này.
Đặc điểm ngoại hình
Chó Phú Quốc là giống chó có kích thước trung bình với ngoại hình thon gọn, săn chắc, cơ bắp nở nang. Các đặc điểm nhận dạng chó Phú Quốc:- Chiều cao:
- Đực: 50 - 55cm
- Cái: 48 - 52cm
- Cân nặng:
- Đực: 15 - 20kg
- Cái: 12 - 18kg
- Lông: Ngắn và cứng, không dài quá 2cm, ôm sát cơ thể; màu lông: đen, vàng (các tông từ vàng nhạt đến đỏ hoặc nâu đỏ), vện (sọc đen trên nền vàng)
- Bờm lông: Có bờm là một dải lông mọc ngược chạy dọc sống lưng, có màu sậm hơn phần lông trên cơ thể, hình dáng đa dạng, đối xứng qua xương sống
- Xoáy lông: Có xoáy lông ở hai đầu của bờm lông; một số con có lượng xoáy nhiều hơn, các xoáy có vị trí đối xứng qua xương sống
- Phần đầu: Thon dài
- Mũi: Màu đen, thẳng, có chiều dài bằng 1/2 chiều dài đầu
- Lưỡi: Có các đốm màu đen
- Mắt: Có màu nằm trong tông từ nâu sậm đến đen hoặc vàng hổ phách
- Mí mắt và viền mắt: Màu đen, không chảy xệ
- Tai: To vừa phải, cân đối với kích thước đầu, dựng đứng hai bên hộp sọ trông giống hình vỏ sò
- Cổ: Dài, nở nang dần về phía vai, da cổ căng, không có phần da chùng quanh cổ
- Lưng: Thẳng, khỏe mạnh
- Hông: Săn chắc, thon gọn
- Ngực: Sâu, không quá rộng
- Bụng: Thon
- Đuôi: Ngắn, rất linh hoạt, cong hình cánh cung và thon dần về phía chóp đuôi
- Chân: Hai chân trước thẳng, song song với nhau; hai chân sau nở nang, bắp đùi săn chắc
- Bàn chân: Dài, hình bầu dục, đệm chân dày
Lưu ý khi nuôi
Môi trường:Vì chó Phú Quốc vốn là giống chó sinh sống ở môi trường biển đảo nên khi đưa vào nuôi trong đất liền thì cần cung cấp cho chúng môi trường càng tự nhiên càng tốt. Khu nuôi chó nên rộng rãi, tốt nhất nên có ao nước, bụi tre, các bãi cỏ... để chúng tự do hoạt động. Có thể sắp xếp các chướng ngại vật đơn giản như đống gạch, khúc gỗ... để chúng tự tập luyện. Nếu có thời gian, hãy cho chúng đi dạo hoặc tập các bài huấn luyện đơn giản.
Nếu bạn không có vườn rộng thì nên cho chó Phú Quốc ra ngoài đi dạo thường xuyên hay đến các nơi có môi trường tự nhiên phong phú. Giống chó này hoàn toàn không thích hợp với môi trường thành thị hoặc bị nuôi nhốt trong nhà.
Chế độ ăn:
Chó Phú Quốc không kén ăn nhưng không nên cho chúng ăn các thức ăn đã chế biến của con người mà nên cho chúng ăn các thức ăn tự nhiên. Chúng thích ăn những con thú nhỏ như chuột, thỏ, một số loại côn trùng và các loại rau củ quả. Nên chú ý bổ sung các loại hải sản như cá, cua, ốc... vào khẩu phần ăn của chó Phú Quốc để tránh chó chúng bị rối loạn tiêu hóa. Nên bổ sung thêm canxi và khoáng chất vào khẩu phần ăn của chúng. Không nên cho chó Phú Quốc ăn quá nhiều hoặc quá no sẽ ảnh hưởng không tốt đến khả năng hoạt động của chúng. Nếu thấy giống chó này ăn đất hoặc một số loại cây cỏ trong vườn thì bạn cứ yên tâm, chúng tự biết loại cây nào có lợi hay có hại và làm thế để cân bằng dưỡng chất trong cơ thể.
Các bệnh thường gặp:
Chó Phú Quốc thường bị một căn bệnh rất đặc trưng là "U nang biểu bì". Đây là bệnh bẩm sinh do di truyền nên không có thuốc chữa, chỉ có thể phẫu thuật cắt bỏ nang nếu nó gây biến chứng làm ảnh hưởng đến sức khỏe chó. Bệnh không gây tỷ lệ chết cao ở giống chó này nhưng những con bị bệnh sẽ không còn được đẹp và sẽ không đủ tiêu chuẩn tham gia các cuộc thi chó.
Ngoài ra, chó Phú Quốc cũng có thể mắc các bệnh phổ biến khác như bệnh đường ruột, viêm phổi... Nên cho chúng tiêm vắc - xin đầy đủ để phòng ngừa và có điều kiện sức khỏe tốt nhất.
